Posted in Քիմիյա 9

Ուղղորդող   հարցերը

Որո՞նք են  կենդանի  օրգանիզմի  հիմնական  տարրերը, որոնք  նաև  անվանում  են   

    կենսական  տարրեր

Կենդանի օրգանիզմի հիմնական տարրերն են՝ միկրոտարրեր, մակրոտարրեր և ուլտրատարրեր

Որո՞նք են  կենդանի  օրգանիզմի  հիմնական  տարրերը՝մակրո-, միկրո-,ուլտրատարրեր

Մակրոտարրերը կենդանական բջջի 97%-ն են զբաղեցնում։ Նրանց վրա են հիմնված բջջի գլխավոր ֆունկցիաները։ Միկրոտարրերը կազմում են բջջի զանվածի փոքր մասը՝ 3%-ը, բայց ազդում են նրա կենսական պրոցեսների վրա։ Ուլտրատարրերը այն տարրերն են, որոնք նույնպես հանդիպում են բջջում, սակայն ավելի հազվադեպ, քան միկրոտարրերը։ Բջջի գործառույթների վրա դրանց ազդեցությունը ապացուցված չէ։ Օրգանիզմը շատ քիչ քանակությամբ է պարունակում ուլտրատարրեր: Ուլտրատարր են համարվում`Ոսկին — Au, Արծաթը — Ag, Ուրանը — U։

Ո՞րն է  կենդանի  օրգանիզմի  կառուցվածքային  միավորը, կենդանական  և  բուսական  բջիջների նմանությունները  և  տարբերությունները

Կենդանի օրգանիզմների հիմնական հատկանիշները — դաս։ Բնագիտություն, 6-րդ  դասարան.

Կենդանի օրգանիզմի կառուցողական միավորը բջիջն է։ Այն լինում է բուսական և կենդանական՝ երկու տեսակի։ Կենդանական բջիջների թաղանթը ավելի բարակ է, բայց պարունակում է կորիզ, որը չունեն բուսական բջիջները։ Բուսական բջիջների թաղանթը, ըստ էության, ավելի հաստ է և պատրաստված է ցելյուլոզ պոլիսախարոդից։

 Ինչու՞  են  գիտնականներն ասում. «Կյանքը՝ սպիտակուցների գոյության ձևն  է»

Սպիտակուցները պոլիմերներ են, որոնց մոնոմերը ամինաթթուն է։ Նրանք անմիջականորեն ազդում են օրգանիզմում առաջացող քիմիական ռեակցիաների վրա ևկատարում են բազմաթիվ ֆունկցիաներ՝ կարգավորող, կառուցվածքային, շարժողական, տեղափոխական, պահեստային, պաշտպանողական։ Նրանք հանդիսանում են բոլոր բջիջների և ենթաբջջային կառույցների հիմնական կառուցվածքային բաղադրիչը` կազմելով բջջի զանգվածի 50%-ից ավելին: Սպիտակուցները նպաստում են սննդի մարսողությանը, վերականգնում են հյուսվածքները և նպաստում օրգանիզմի աճին: Սպիտակուցը նպաստում է ֆերմենտների և հորմոնների արտադրմանը, նրանց  կանոնավոր գործունեությանը, ապահովում է բջիջների և մկանների առողջությունը: Սպիտակուցները վերականգնում են բջիջները, տեղափոխում մոլեկուլները, մեխանիկական և կառուցվածքային աջակցություն ցուցաբերում ոսկորներին և մաշկին: Սպիտակուցների համապատասխան քանակը օրգանիզմում նպաստում է իմունային համակարգի բարձրացմանը, առողջ մազերին, նյարդային ազդակների արդյունավետ գործունեությանը: Անհրաժեշտության դեպքում սպիտակուցը կարող է վերածվել նաև էներգիայի:

Որո՞նք են սպիտակուցների, ածխաջրերի, ճարպերի, նուկլեինաթթուների,   

Սպիտակուցները կարևոր դեր են խաղում նյութափոխանակության մեջ։ Սպիտակուցները նաև առաջացնում են բջջային կմախքը։

Ածխաջրերը կարևոր դեր են խաղում կենդանիների օրգանիզմներում ընթացող նյութերի ու էներգիայի փոխանակության շարժընթացում։

Ճարպերը նպաստում են սննդի մեջ օգտագործվող այլ մթերքների ավելի լավ ու լիարժեք յուրացմանը, հաճելի համ ու բուրմունք են տալիս մթերքներին։

Նուկլեինաթթուները կարևորագույն դեր ունեն ժառանգական ինֆորմացիայի պահպանման, փոխանցման և իրականացման մեջ։

 վիտամինների  գործառույթները կենդանի օրգանիզմում

Օրգանիզմ ներմուծված սննդանյութերի մեջ պարունակվում են նյութեր` վիտամիններ, որոնք անհրաժեշտ են նյութափոխանակության կարգավորման և բջիջների բնականոն կենսագործունեության համար:

Վիտամինների քանակությունն ավելի շատ է բուսական օրգանիզմներում, սակայն որոշ վիտամիններ բավարար քանակությամբ կան նաև կենդանական ծագում ունեցող սննդամթերքում:

Օրգանիզմի վիճակը վիտամինների բացակայության դեպքում կոչվում է ավիտամինոզ, անբավարարության դեպքում` թերվիտամինոզ (հիպովիտամինոզ), իսկ հավելյալ քանակի դեպքում՝ գերվիտամինոզ (հիպերվիտամինոզ):

Ինչպիսի՞  օրգանական և  անօրգանական  նյութեր  կան  կենդանի  օրգանիզմում:

Կենդանի աշխարհը քանի՞ թագավորության են բաժանում։ Կենդանիներ, բույսեր, սնկեր, մանրէներ՝ սրանք են կենդանի աշխարհի 4 մեծ թագավորությունները։

Օրգանական նյութեր՝ ածխաջրեր, լիպիդներ, վիտամիններ, սպիտակուցներ, նուկլեինաթթնուներ, սախարոզ, գլյուկոզ

Անօրգանական նյութեր՝ հանքային աղեր, ջուր

Posted in Քիմիյա 9

  Գործնական աշխատանք 3. <<Պարբերական  համակարգի ֆիզիկական իմաստը>>  

Առաջադրանքներ. Բնութագրեք  հետևյալ  տարրերը ջրածին, ածխածին, ազոտ, թթվածին, քլոր, ալյումին, նատրիում, կալիում, կալցիում, սիլիցիում, ֆոսֆոր, ծծումբ, երկաթ, մանգան, պղինձ, արծաթ, ոսկի

Գրեք  քիմիական  տարրի  նշանը……. կարգաթիվը….., միջուկի  լիցքը ….., հարաբերական ատոմային զանգվածը, մեկ ատոմի զանգվածը` m0 ատոմի բաղադրությունը ….

ո՞ր  պարբերության տարր  է ……

ո՞ր  խմբի  և ենթախմբի տարր  է …………

ատոմի  էլեկտրոնային  թաղանթի կառուցվածքը, էլեկտրոնային բանաձևը, նաև  քվանտային  բջիջներով

մետաղ է՞, թե ոչմետաղ

Ինչպիսի՞  պարզ  և   բարդ նյութերի օրինակներ  գիտեք, որոնց  բաղադրության  մեջ  առկա  են  այդ  տարրի ատոմներ`բերեք  տարբեր  

տարրերի  հետ    առաջացրած    միացությունների  բանաձևերըс

Posted in Քիմիյա 9

Իմ օրվա ռեժիմը

Դպրոցական օրերը ես արթանուն ժամը 8-9 հետո մոտ 30 րոպե կարգի եմ ինձ բերում և գնում դպրոց։ Ժամը 5 ես վերադառնում եմ տոն և զբախվում եմ տարբեր բաներով և անում էմ գործերս։ Մոտավորապես գիշերվա 2:30 ես քնում էմ։

Posted in Քիմիյա 9

Գործնական աշխատանք 1 (Անվտանգության կանոնները)

Ծանոթացում  քիմիայի  լաբորատորիայի  հետ`անվտանգության կանոնների, սարքերի, նյութերի հետ

  1. Ծանոթացում  քիմիայի  լաբորատորիայի  հետ`անվտանգության կանոնների, սարքերի, նյութերի հետ

    1. Հագեք պաշտպանիչ սարքավորումներ. կախված լաբորատորիայի հատուկ պայմաններից, դա կարող է ներառել անվտանգության ակնոցներ, դիմակ, ձեռնոցներ, խալաթ և նույնիսկ գոգնոց:
    2. Ծանոթացեք ընթացակարգերին. Լաբորատորիայում աշխատելուց առաջ ծանոթացեք ձեր կոնկրետ փորձին կամ հետազոտությանը հատուկ ընթացակարգերին և անվտանգության հրահանգներին:
    3. Աշխատեք լավ օդափոխվող տարածքում. Համոզվեք, որ լաբորատորիան ունի համապատասխան օդափոխություն՝ վնասակար գազերի կամ գոլորշիների ներշնչումից խուսափելու համար:
    4. Երբեք մի կերեք, խմեք կամ ծխեք լաբորատորիայում: Սնունդը, խմիչքը և ծխախոտը կարող են աղտոտված լինել և վտանգ ներկայացնել ձեր առողջության համար:
    5. Քիմիական նյութերին զգուշությամբ վարվեք. Իմացեք քիմիական նյութերի հատկություններն ու վտանգները, որոնց հետ աշխատում եք և ձեռնարկեք համապատասխան նախազգուշական միջոցներ, օրինակ՝ ձեռնոցներ կրելը և ծխախոտի մեջ աշխատելը:
    6. Օգտագործեք ճիշտ սարքավորումներ. Օգտագործեք միայն աշխատանքի համար նախատեսված սարքավորումներ և համոզվեք, որ այն լավ աշխատանքային վիճակում է:
    7. Իմացեք առաջին օգնության պարագաների գտնվելու վայրը. Ծանոթացեք առաջին օգնության պարագաների և կրակմարիչների գտնվելու վայրին և օգտագործմանը:
  2. դասակարգել  են  ցուցադրված  նյութերը`  պարզ(մեաղներ,  ոչմետաղներ),  բարդ՝ անօրգանական(օքսիդ, հիմք, թթու,աղ) և օրգանական
Posted in Քիմիյա 9

Առողջ ապրելակերպի սկզբունքներ

Առողջ ապրելակերպի սկզբունքներ

Առողջ ապրելաձեվի սկզբւնքների մեչ մտնում է ճիշտ սնվելը և մարմինը լավ վիճակում պախպանել։

ահա հիմնական կետերը

վատ սովորությունների մերժում,
ճիշտ սնուցում,
ֆիզիկական ակտիվությունը,
օրվա ռեժիմի, աշխատանքի և հանգստի ռեժիմի պահպանում,
առողջ քուն,
լավ հոգեբանական վիճակ, դրական էմոցիաներ.